De keuze van de energiemix van een elektriciteitsproducent en een leverancier van gas en elektriciteit kan rechtstreeks en onrechtstreeks impact hebben op natuurlijke hulpbronnen, bodem, water en biodiversiteit. Voor de bouw en uitbating van de productie-installaties, thermisch of hernieuwbaar, worden immers grondstoffen (voornamelijk aardgas in het geval van Luminus) en verschillende materialen (beton, staal, complexe legeringen) gebruikt.
De productie-installaties kunnen een invloed hebben op het milieu (bijv.: risico op vervuiling door de thermische centrales, risico voor vogels en vleermuizen in het geval van windmolens, risico voor de vispopulatie in het geval van waterkrachtcentrales).
De thermische centrales moeten gekoeld worden met lucht via een aerocondensor of water, al dan niet met een koeltoren. Dat water wordt opgepompt vanuit een nabijgelegen kanaal, rivier of de zee en moet behandeld worden vooraleer het in de koelcircuits geïnjecteerd wordt.
Het gebruikte water moet opnieuw worden geloosd met inachtname van strikte voorwaarden, zowel wat betreft de chemische samenstelling als de temperatuur. Van alle vloeibare lozingen van de Luminus-centrales worden stalen genomen en/of worden de lozingen continu gecontroleerd opdat de in de vergunningen opgelegde normen permanent kunnen worden nageleefd.
In de thermische centrales met gecombineerde cyclus moeten bepaalde koelcircuits onder water blijven, zelfs wanneer de centrale stilligt (bv. wanneer de centrale van Seraing gebruiksklaar wordt gehouden). Omdat de centrale is stopgezet, passeert een deel van het water dat stroomopwaarts wordt afgenomen enkel door de leidingen, zonder dat het wordt verwarmd of behandeld. In overeenstemming met de overheid wordt dit watervolume niet ingebracht in de aangegeven lozingen van de overheid.
Koelwater dat wordt gebruikt door thermische energiecentrales (miljoenen m3) |
De daling van koelwatergebruik die we vaststellen sinds 2016 is grotendeels toe te schrijven aan de wijzigingen die aangebracht zijn aan de centrale van Seraing om het waterverbruik te verminderen en aan de sluiting van de centrale met gecombineerde cyclus in Gent-Ham tot eind oktober 2018.
De gecombineerde cyclus van Seraing werkt in een gesloten circuit, via een koeltoren wat koelwaterverbruik zeer sterk reduceert.
Bron: Luminus.
De emissies van de thermische productie-installaties van Luminus moeten jaarlijks verplicht worden aangegeven bij de autoriteiten. Elke overschrijding van de reglementaire limieten moet bovendien meteen worden gemeld en er moeten correctiemaatregelen worden genomen.
NOx emissies |
Totale NOx-emissies in ton
Bron: Milieurapporten.
De uitstoot van stikstofoxide (NOx) stijgt met 20% wegens de stijging van de productie van thermische oorsprong van de onderneming (+8,5%).
kg per geproduceerde MWh, inclusief warmte
Bron: Luminus.
De uitstoot per geproduceerde kWh stijgt eveneens (0,11 kg per MWh) door de onbeschikbaarheid gedurende 20 maanden van de kerncentrales waar Luminus een belang in heeft.
Om de veiligheids- en milieurisico's van de site van Seraing aanzienlijk te verminderen, werd in 2018 een uittredingsplan uit het Seveso-kader gelanceerd. Om de hoeveelheid opgeslagen vloeibare brandstof op de site van Seraing te verminderen, is het grootste deel doorverkocht en is een klein deel optimaal benut op de site van Angleur, binnen de limieten van de toegestane hoeveelheden. Het resultaat is een eenmalige stijging van de uitstoot van zwaveldioxide in 2018 na verscheidene jaren van een vrijwel onbestaande uitstoot (minder dan één ton per jaar sinds 2015).
Totale SO2-emissies in ton |
Bron: Milieurapporten.
In totaal werd bijna 1 000 kiloliter brandstof verbruikt via de open cyclus van Angleur, in maart en april 2018. Seraing beschikt nu over nu een zeer beperkte voorraad brandstof, die enkel nodig is om de dieselmotoren te starten als onderdeel van het black-start contract dat afgesloten is met Elia.
De industriële activiteiten van Luminus veroorzaken verschillende soorten vast afval.
Elk jaar haalt Luminus honderden ton afval uit de Maas om de doorstroming stroomopwaarts van de waterkrachtcentrales te beschermen. Het bedrijf draagt de kosten voor de inzameling, het sorteren en de recyclage van dat afval. De hoeveelheid afval die uit de rivier wordt gehaald, varieert van jaar tot jaar en is afhankelijk van het waterdebiet en eventuele overstromingen.
De hoeveelheid rechtstreeks door Luminus geproduceerd afval hangt af van de geplande onderhoudswerkzaamheden (routine-onderhoud, groot onderhoud, renovatie, enz.). Sommige afvalstoffen kunnen worden gesorteerd, gerecycleerd of hergebruikt.
Conventioneel bedrijfsafval (ton) |
Bron: Rapportering REGINE - Openbare dienst van Wallonië, DGO3 - Afdeling Bodem & Afval.
Rapportering aan de OVAM, Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij.
In 2018 steeg de hoeveelheid afval die stroomopwaarts van de waterkrachtcentrales uit de Maas wordt gehaald (+11,7%). Dit afval werd in 2018 gesorteerd en gerecycleerd voor een kostprijs van ongeveer 107.500 euro.
De hoeveelheid gevaarlijk en niet-gevaarlijk industrieel afval daalt ten opzichte van 2017 (respectievelijk -33,5% en -49,6%). Industrieel afval wordt sterk beïnvloed door (onderhouds)werkzaamheden op de verschillende sites, maar in 2018 waren er geen grote projecten.
Gerecycleerd afval (ton) en aandeel gerecycleerd afval in vergelijking met het totaal geproduceerd |
In 2012 heeft Luminus een beleid uitgestippeld dat tot doel heeft de hoeveelheid stortafval, dat naar een stortplaats wordt afgevoerd, te verkleinen. Al het afval dat uit de Maas wordt gehaald, wordt gesorteerd en gevaloriseerd.
Bron: Luminus.
In 2018 kon een hoger percentage afval gerecycleerd worden (94% in plaats van 82% in 2017). Dit is te verklaren door de continue evolutie van de recyclagetechnieken die van toepassing zijn op steeds meer verschillende producten/afvalstoffen .
De hoeveelheid gerecycleerd afval is gestegen (+ 4,4%) door de toename van de hoeveelheid afval uit de Maas, wat sterk afhankelijk is van de weersomstandigheden
De bescherming van de biodiversiteit is één van de eisen waarmee het bedrijf dagelijks wordt geconfronteerd, als gevolg van de mogelijke impact van zijn activiteiten op het milieu.
Alle projecten die een significante impact kunnen hebben op het ecologisch evenwicht worden onderworpen aan een milieueffectenstudie vooraleer een milieuvergunning kan worden afgeleverd. Vergelijkbare studies worden ook uitgevoerd bij verlengingen van vergunningen, voor de centrales die beschikken over een vergunning van klasse 1.
In het Waalse Gewest in het bijzonder voorziet de reglementering de invoering van compenserende maatregelen wanneer een windenergieproject een risico op verstoring van de biodiversiteit inhoudt dat op onvoldoende wijze kan worden beperkt.
Naast de verplichte acties onderneemt Luminus nog meer om bij te dragen aan de bescherming van de biodiversiteit, telkens wanneer de gelegenheid zich voordoet. Dit is namelijk het geval :
Hier is een lijst met sites waar verplichte maatregelen zijn genomen om de biodiversiteit te beschermen.
Hier is een lijst met sites waar Luminus vrijwillig maatregelen heeft genomen om de biodiversiteit te beschermen of te herstellen.
Hier is een lijst met audits die zijn uitgevoerd om verontreinigde bodems te identificeren. Uit deze lijst blijkt dat er geen enkele saneringsmaatregel nodig is, behalve op de site van Monsin, na de sluiting van de thermische eenheden.